HUKUKİ BAKIŞ

Mirasçılık belgesi diğer adıyla Veraset İlamı, mirasbırakanın ölümünden sonra  cenaze işlemlerinin ardından ve ölenin nüfus kayıtlarından düşürülmesi ile çıkartılan ve kimlerin hangi oranda mirasçı olduğunu gösteren TMK 7 anlamında resmi bir belgedir.TMK 598/1 uyarınca mirasçılık belgesi Sulh Hukuk Mahkemesi ya da noterlerden alınabilmektedir. Mirasçılık belgesi miras hakkının doğması için kurucu nitelikteolmayıp  sadecebildirici niteliktedir.

Mirasçılık belgesi yasal mirasçılara, atanmış mirasçılara ya da kendisine belirli mal bırakılan kişilere verilir. Mirasçılık belgesi alınmasına dair herhangi bir yetki kuralı olmayıp Türkiye’nin her yerinden alınabilir. Ayrıca mirasçılık belgesinin alınması davası hasımsız çekişmesiz yargı işlerindendir.

Mirasçılık belgesinde  sadecekimlerin hangi oranda mirasçı olduğu belirtilir, miras mallarından kime ne düştüğü belirtilmez.

Mirasçılık belgesi alabilmek için bir takım evrakların hazır edilmesi gerekir. Bunlar; ölüm belgesi, nüfus kayıt örneği, nüfus cüzdanı fotokopisi, veraset ilamı talep dilekçesidir.Bu evraklarla birlikte Sulh Hukuk Mahkemesi ya da notere başvurulması yeterlidir. Ancak günümüzde mirasçılık belgesinin noterlerden daha hızlı bir şekilde alındığı uygulamada görülmektedir. Buna rağmen noterlerin her halde mirasçılık belgesi vermesi de mümkün olmayabilir.Örneğin, nüfus kayıtlarından miras bırakan ve mirasçı arasındaki soy bağının tespit edilememesi hali, yabancı kişiler tarafından mirasçılık belgesi talebinde bulunulması, mirasçılık belgesi düzenlenebilmesi için bilirkişi, tanık vb. delillerin incelenmesini gerektiren durumlar ve miras bırakan veya mirasçılardan birinin veya bir kaçının ölüm tehlikesi altında kaybolma veya birlikte ölümü gibi hallerde mirasçılık belgesi ancak mahkeme kanalıyla alınabilmektedir.

Mirasçılık  belgesi  talebi zaman aşımı ya da hak düşürücü herhangi bir süreye tabi değildir.Ölümün meydana gelmesi ve bu durumun nüfus müdürlüğünce kayıt altına alınması ile  her zaman talep edilebilir.

Mirasçılık belgesinin TMK 598/2 uyarınca geçersizliği her zaman ileri sürülebilir. Aksi her zaman ispat edilebilen bir belgedir. Bu sebeple  diğer mirasçılar davalı gösterilerek belgenin gerçek mirasçılık durumunu yansıtmadığı  ileri sürülerek  iptali ve yeni mirasçılık belgesi düzenlenmesi talep edilebilir.Miras paylarına ilişkin hata yapılması ya da mirasçılardan birinin miras payına katılmadığının anlaşılması üzerine  mirasçılık belgesinin iptali için dava açılabilir. Açılacak dava  çekişmeli yargı kurallarına tabidir bu sebeple  mirasçılık sıfatı her  türlü delille ispat edilebilir. Yargılama sonunda verilen  kararda kesin hüküm teşkil eder.

Mirasçılık belgesinin iptali davasında görevli mahkeme Asliye Hukukyetkili mahkeme ise mirasçılardan her birinin oturduğu yer mahkemesidir.