14 Mayıs 2023 günü gerçekleşecek olan 2023 seçimleri öncesi oy kullanmaya ilişkin bilmemiz gerekenler
Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) belirlediği esaslar kapsamında 14 Mayıs 2023 Pazar günü yapılacak Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi için oy verecek olan seçmenlerin dikkat etmesi gereken konuları bir araya getirdik.
Oy nasıl kullanılır? Oy kullanırken dikkat etmeniz gerekenler nelerdir?
Öncelikle oy kullanmaya giderken kimlik belgenizi unutmayın. Oy kullanacağınız, kayıtlı olduğunuz sandığa gidin ve kimliğinizi, seçmen bilgi kağıdınızı sandık görevlisine gösterin. Oy pusulanızı alıp kabine geçin. “Evet” veya “Tercih” yazılı mührü oyunuzu kullanacağınız parti veya bağımsız adaya basın. Damganızı vurduktan sonra birleşik oy pusulasını sandık kurulunca verilen çift mühürlü zarfa koyun. Oyunuzu kullandıktan sonra sandık seçmen listesinde adınızın bulunduğu alana imzanızı atın.
Not: Oy kullanma saatleri 08.00 – 17.00 arasıdır.
Nerede oy kullanacağım?
Oy kullanırken bunları yapmayın:
Birden fazla parti veya bağımsız adaya ayrılan bölüme mühür basmayın.
Birleşik oy pusulasına imza veya işaret atmayın.
Mührü tercih ettiğiniz partinin veya bağımsız adayın alanının dışına taşırmayın.
Zarfın içine birleşik oy pusulası harici bir şey koymayın.
Not: Cep telefonu, fotoğraf veya film makinesi gibi görüntü kaydedici veya haberleşme sağlayıcı cihazlarla oy verme yerine girilmesi yasaktır. Bu tür cihazların oy verme işlemi bittikten sonra iade edilmek üzere sandık kuruluna bırakılması gerekmektedir.
Kimler oy kullanabilir? Kimler oy kullanamaz?
18 yaşını doldurmuş ve seçmen kütüğünde kaydı bulunan her Türk vatandaşı oy kullanabilir. Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün Adres Kayıt Sistemi ile Kimlik Paylaşım Sisteminden alınan verilerle oluşturulan seçmen kütükleri sürekli güncellenmektedir.
Oy kullanamayacak olan kişiler ise:
Kısıtlı olanlar,
Kamu hizmetinden yasaklı olanlar,
Silah altında bulunan erler, onbaşılar ve kıta çavuşları (Her ne sebeple olursa olsun, izinli bulunanlarda bu hükme tabidir),
Askeri öğrenciler,
Taksirli suçlardan hüküm giyenler hariç ceza infaz kurumlarında hükümlü olarak bulunanlar.
Hastalığı veya engeli sebebiyle yatağa bağımlı seçmenler seyyar sandıklarda oy kullanmak için nereye başvurmalı?
Seyyar sandıklarda oy kullanabilmek için seçmenin il ve ilçe merkezlerinde ikamet etme şartı vardır. Hastalığı veya engeli sebebiyle yatağa bağımlı olan seçmenler, askı süresi içinde “Engeli Nedeniyle Yatağa Bağımlı Olduğu” veya “Hastalığı Sebebiyle Yatağa Bağımlı Olduğu” ibaresinin yer aldığı sağlık raporu ile birlikte, www.ysk.gov.tr internet adresinden temin edebileceği “Seyyar Sandık Kurulu Talep Formunu” doldurup yerleşim yerinin bağlı bulunduğu ilçe seçim kurulu başkanlığına veya ilçe seçim kurulu başkanlığına gönderilmek üzere muhtarlığa teslim etmeleri halinde kayıtlı oldukları adreste seyyar sandık uygulaması ile oy kullanabileceklerdir. Ancak bir önceki seçimde kalıcı olarak yatağa bağımlı olduğu tespit edilerek seyyar sandık seçmen listesine dâhil edilmiş seçmenlerin müracaatları halinde yeniden sağlık raporu istenmez.
Sağlık Bakanlığından görme ve ortopedik engelli vatandaşların listesi alınarak Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce SEÇSİS’e işlenmektedir. Seçmen Kütüğünde engelli kaydı bulunmayan görme ve ortopedik engelli seçmenler “Engelli Beyan Formunu” doldurarak yerleşim yeri adresinin bağlı olduğu ilçe seçim kuruluna veya ilçe seçim kuruluna iletilmek üzere bağlı bulunduğu muhtarlığa iletebilirler.
Not: Engelli seçmenlerin, seçim dönemlerinde binaların giriş katlarında oylarını rahatlıkla kullanabilmeleri için, seçmen kütüğündeki kayıtlarında “Engelli” kutusunun işaretli olması gerekmektedir.
Oylar hangi hallerde geçersiz sayılır?
Oy pusulalarında yırtık, işaret veya yazı olmamasına dikkat edilecek. “TERCİH” veya “EVET” mührü dışında, pusulanın herhangi bir yerine imza atılması veya işaret konulması halinde oy geçersiz sayılacak. Oy pusulalarından başka, zarfa hiçbir şey konulmayacak, aksi halde kullanılan oy geçersiz olacak. Bu işlemlerin ardından seçmenlerin imza atma zorunluluğunu yerine getirmeleri gerekecek.
“Evet” ya da “Tercih” mührü basılmayan, birden fazla ittifaka, aynı ittifakta yer almayan parti veya adaya mühür basılması halinde de oylar geçersiz sayılacak.
Oy pusulasının bütünlüğünün bozulacak şekilde yırtılması veya koparılması, pusula üzerine mühür dışında veya mühür yerine herhangi bir özel işaretin, isim, imza kaşesi veya parmak izinin basılması da kullanılan oyu geçersiz kılacak. Ayrıca, oy pusulasının belirgin bir şekilde karalanması, çizilmesi veya işaretlenmesi, zarftan işaret amacı taşıyan herhangi bir madde çıkması hallerinde de oylar geçersiz sayılacak.
