Bafra’da Sağlıklı Beslenme ve Diyet Merkezi bulunan Diyetisyen Ahmet Selman Duman anlatıyor.
Doğal bildiğiniz besinlerin vücut için kanserojen etki göstereceğini hiç düşünür müydünüz? Peki buna ne sebep oluyor? Haydi birkaçını inceleyelim.
AKRİLAMİD
Besinleri derin yağda ve çok yüksek ısıda kızartma işleminden sonra ortaya çıkabilecek kanserojen maddedir. Kızartma işlemi yerine besinler fırınlanmalı, haşlanmalı veya kısık ateşte pişirilmelidir.
ARSENİK
Türk milleti olarak özellikle haftasonları mangal yapmayı seviyoruz. Kömür ateşinde ne pişirilecekse pişirilsin direkt olarak ateşe temas etmemeli, pişirilecek besin ile ateş arasında mangal teli ve en az 8 cm mesafe bulunmalıdır. Ayrıca az yağlı etler tercih edilerek yağın kömüre akması engellenmelidir. Bu sayede besine arsenik geçişi engellenebilir.
AFLATOKSİN
Hazır olarak satışa sunulan mısır ve patates cipslerini sürekli tüketiyor olmak, vücutta aflatoksin açığa çıkarıyor. Karaciğerde metabolize olan bu madde karaciğer kanser riskini artırıyor. Besinleri nemli ve ıslak ortamlarda muhafaza etmek yine bu maddeyi açığa çıkarıyor. Besinler, uygun sıcaklıkta ve kuru olarak saklanmalıdır.
HİDROKSİMETİL-FURFURAL(HMF)
Uzun süredir yanlış ortamda muhafaza edilen veya ısıtılan/fırınlanan bal-pekmez HMF riski taşıyor. Bal, cam kavanozda ve karanlık ortamda saklanmalıdır. Açık kazanlarda ve geleneksel yöntemde pişen pekmez ise daha fazla HMF riski taşıyor. Güvenilir markalardan düşük sıcaklıklarda ve vakum altında üretilen pekmez alınmalıdır. Aksi takdirde bu maddenin vücutta fazla birikimi tümör riskini artırabiliyor.
NİTRİT
Sucuk, sosis, jambon gibi işlenmiş et ürünlerinin raf ömrünü artırmak ve zararlı mikroorganizmaların gelişimini önlemek için kullanılan nitrit, önerilen seviyelerin üzerinde kullanıldığında vücut için kanserojen etki gösteriyor.
PESTİSİTLER
Tarım alanında zararlı mikroorganizmaları kontrol altına almak için kullanılan pestisitler, kimyasal bir madde, virüs/bakteri veya bir ilaç olabilir. Pestisitlerin toprakta yetişen besinlere bulaşması ve soframıza kadar gelmesi içten bile değil. Bu nedenle aldığımız meyveleri veya sebzeleri iyice yıkamadan tüketmemeliyiz.
BİSPHENOL-A(BPA)
Biberon, konserve gibi sert plastiklerin, besin ve içecek ambalajlarının yapımında kullanılan bu madde hormonların fonksiyonuna müdahale eden bir maddedir. Özellikle bebekler ve çocuklar bu maddeye karşı oldukça hassastır. Bu nedenle alınan ürünlerin BPA içermemesine dikkat edilmelidir.
Beslenmeniz sağlığınız, sağlığınız beslenmeniz olsun.
Diyetisyen Ahmet Selman DUMAN
